من ایرانی هستم خوراک ایرانی را دوست دارم
اطلاعات اندکی دربارۀ عادات غذایی، نظام تغذیهای و شیوۀ سفرهآرایی و آشپزی ایرانیان در دوران پیش از اسلام در دست است. آن دسته از اسناد و مدارکی نیز که به برخی از خوراکها و نوشابههای ایرانیان اشاره میکند، مربوط به دربار شاهان و طبقات اشرافی جامعه است. آثار برجایمانده از روزگاران کهن چنین مینماید که در دربار شاهان و خانههای توانگران نوعی میز و صندلی و ابزار ویژۀ صرف غذا وجود داشته است. مثلاً روی جام برنزی ارّجان که قدمت آن به حدود سالهای ۱۲۳۵-۱۲۱۰ قم میرسد، نقشهایی نقر شده است که برخی از ویژگیهای مربوط به خوراک و سفرهآرایی ایرانیان را نشان میدهد. روی جام ارجان تصویر چند مجلس بزم و رزم نقش شده است. در یکی از این مجالس، شاه ایلامی، کیدین هوتران، ضیافتی برپا کرده است و همراه بزرگان کنار میزهایی با پایههای کندهکاریشده، که روی آن جامهای نوشیدنی قرار دارد، ایستاده است (صراف، ۷-۱۲). در مجلس دیگر که صحنۀ پیروزی و شادخواری شاه است، آشپزخانۀ شاهی مشغول آمادهساختن انواع خوراکها ست. دیگهای غذا و انواع نوشیدنیها در خمرههای مختلف برای شرکتکنندگان در جشن پیروزی مهیا شده است (همو، ۲۶؛ برای تصویر چند مرد آشوری که پشت میز و روی نیمکتهای روبهروی هم نشستهاند و جام نوشیدنی در دست دارند،
فرهاد زعفری محقق غذا و مدرس دانشگاه
